Viện Thị trường thuộc Qũy động vật hoang dã thế giới (WWF) đã đề xuất một khuôn khổ mới để hỗ trợ nhu cầu ngày càng tăng đối với thực phẩm được trên toàn cầu đồng thời giảm thiểu những hậu quả môi trường nghiêm trọng nhất từ sản xuất thực phẩm gây ra.
Quy định này, được gọi là Codex Planetarius – Bộ quy tắc hành tinh, là một hệ thống tiêu chuẩn hiệu suất được đề xuất cho sản xuất lương thực toàn cầu, tập trung vào các nhà sản xuất kém hiệu quả nhất thế giới. Nó này nhằm mục đích xác định các tác động môi trường chính của sản xuất và thương mại lương thực toàn cầu, thiết lập các số liệu được chuẩn hóa trên toàn cầu và cung cấp thông tin hướng dẫn để thúc đẩy thỏa thuận quốc tế.
Jason Clay, Phó chủ tịch cấp cao của WWF và Giám đốc điều hành Viện thị trường của WWF, phát biểu với Food Tank rằng: “Bằng cách sử dụng các tiêu chuẩn để giải quyết những tác động môi trường đáng kể nhất của sản xuất thực phẩm, chúng ta có thể giúp đảm bảo an ninh lương thực và bảo vệ hoạt động thương mại thực phẩm toàn cầu, vốn đang ngày càng trở nên quan trọng do tác động của biến đổi khí hậu và sẽ còn quan trọng hơn nữa đối với các thế hệ tương lai”.
Theo WWF, sản xuất lương thực có tác động lớn nhất trong mọi hoạt động của con người trên hành tinh. Codex Planetarius báo cáo rằng sản xuất lương thực toàn cầu chịu trách nhiệm cho 70% tổn thất môi trường sống và đa dạng sinh học, 78% ô nhiễm nước và 35% lượng khí nhà kính thải (GHG) toàn cầu.
Codex Planetarius phát hiện rằng cuộc khủng hoảng khí hậu có thể làm giảm tốc độ tăng trưởng sản lượng nông nghiệp toàn cầu lên tới 30% vào năm 2050. Và Clay cho biết, sự gia tăng dân số và thu nhập bình quân đầu người, cùng với sự thay đổi chế độ ăn uống, đang gây áp lực liên tục lên cảnh quan thiên nhiên và khả năng tái tạo tài nguyên của nó.
Theo Codex Planetarius, cách duy nhất để giảm thiểu những tác động quan trọng đến môi trường toàn cầu là tập trung vào những quốc gia có thành tích kém nhất chứ không phải những quốc gia có thành tích tốt nhất.
Clay cho biết, trong 30 năm qua, người ta đã bỏ ra rất nhiều công sức và tiền bạc để ban hành các tiêu chuẩn tự nguyện cho các mặt hàng, quốc gia hoặc khu vực cụ thể. Tuy nhiên, chiến lược này cuối cùng đã không thể giảm thiểu tác động toàn cầu của sản xuất lương thực.
Clay mô tả rằng các tiêu chuẩn môi trường tự nguyện thường tập trung vào các hoạt động của những nhà sản xuất tốt hơn, thay vì hiệu suất của những nhà sản xuất tệ nhất. Theo Clay, những người sau “chịu trách nhiệm cho phần lớn sự suy thoái môi trường, nhưng về mặt lịch sử, chúng đã bị bỏ qua trong cuộc trò chuyện”.
Để tối đa hóa việc giảm thiểu tác động, Codex Planetarius sẽ tập trung vào 10-20% nhà sản xuất thực phẩm kém hiệu quả nhất, chiếm 60-80% tác động, nhưng ít hơn 10% sản phẩm. Để làm được điều này, Codex Planetarius nhấn mạnh nhu cầu về các tiêu chuẩn thống nhất để đo lường, giải quyết và quản lý các tác động môi trường trong thương mại thực phẩm toàn cầu.
Clay cho biết: “Ngày nay, chúng ta không đo lường tác động theo cùng một cách, chúng ta không đo lường cùng một tác động và chúng ta không sử dụng cùng một phương pháp luận”.
Codex Planetarius hướng đến mục tiêu tạo ra sự đồng thuận toàn cầu về những tác động chính của sản xuất lương thực và thiết lập các số liệu được chấp nhận rộng rãi để đo lường hiệu suất môi trường. Codex Planetarius hy vọng cách tiếp cận này sẽ cung cấp thông tin cho các hướng dẫn quản lý cho các chính phủ trên toàn thế giới và thúc đẩy hợp tác quốc tế.
Cùng với Codex Planetarius, WWF đang đề xuất cái mà họ gọi là Giải pháp 1%, sẽ thêm 1 % phí dịch vụ môi trường vào giá xuất khẩu thực phẩm. Mục tiêu là tạo ra một cơ chế thị trường để tạo ra nguồn tài trợ cần thiết nhằm giảm các tác động chính trong hệ thống thực phẩm toàn cầu đồng thời làm cho nó bền vững và phục hồi hơn.
Bước đầu tiên, Codex Planetarius đang tham gia vào giai đoạn chứng minh khái niệm kéo dài nhiều năm. Trong giai đoạn này, các nhà nghiên cứu quốc tế đang xem xét các giả định cơ bản của Codex Planetarius và thử nghiệm khuôn khổ thông qua các dự án thí điểm tại một số quốc gia xuất khẩu và nhập khẩu.
Sau khi được bình duyệt và phân tích, các kết quả nghiên cứu sẽ được công bố và sử dụng để thúc đẩy sức hút của Codex Planetarius, ban đầu là thông qua các hiệp định thương mại song phương và sau đó là thông qua các tổ chức đa quốc gia.
Nguồn: Food Tank
